BASKETBOL EĞİTİMİ - HAKEM KARARLARI

 Basketbol Eğitimi Gözüyle Verilen Hakem Kararları

Çok uzun zamandır altyapıda coach'luk yapmaktayım. Çoğu zaman tartışma konularını hakem kararları üzerinde hala dinlemekteyim. Oysa tartışılan kötü oyun ya da mağlubiyet hakemden kaynaklanmıyordu. Basketbol eğitimi açısından bakacak olursam zaman usta bunu bana öğreten kişi oldu.

İstanbul altyapı liglerinde bir maç ve maç sonunun nasıl içinden çıkılmaz hale geldiğini kendi tecrübelerimle çok yaşadım. O kadar çok vaka gördüm ki, analizini yaptıkça kendimce haklılığımı kontrol etmiş oldum.

Önemli noktanın kendi yaptığımız iş olduğunu her şeyden önce bunu analiz etmek olduğunu üniversitedeki iki değerli hocamdan öğrendim. Kemal hocam ve Hasan Birol hocam sağ olsunlar. Gerçi bu hocalarımdan söz etmişken dolaylı olsa da basketbol hayatıma iyiki dokunmuşlar dediğim Yüzbaşı Dilşat hocama ve bunların hocası olan Gazo hocama minnettarlığımı dile getirmek istiyorum.

Maç ve Maç Sonrası Kaos

Bir maçın güzelliğini bozan ilk şey kesinlikle hakem kararları değildir. Ancak sürekli hakem öyle hakem böyle hikayelerini duyuyoruz. Evet hakem hata yapmış mı? Yapmış. Ancak coach olarak sen yanlış karar verdin mi, oyuncun boş turnikeyi kaçırdı mı, ya da savunmada uyuyarak basket yedirdi mi? Evet oldu. 

Peki hakemin o bir düdüğü taraf tutmaksa, bizim yaptıklarımız nedir? Bunu düşününce basketbolda yeni bir aydınlanma yaşadım. Dedim ki kendime demek ki benim kendim ve takımımla ilgili olmam lazım, hakem, seyirci, rakip takım ya da her hangi bir rakip oyuncu değil. Basketbol eğitimi alan basketbolcu adaylarına rehber olması adına bir maçın güzelliklerini bozan etmenlere bakmak istiyorum.

Üzülerek söylemek istiyorum, maçın güzelliğini bozan ilk şey tribündeki veli oluyor çoğu zaman. Oyunun kurallarını bilmeden, coach'un ne yapmak istediğini anlamadan çoğu zaman boş atıp tutuyorlar. Müsabaka esnasında da yok top çıktı, yok faul oldu gibi davranışların akabinde fiili sportmence davranışların takibiyle bazı güzelim maçların olaylı hale gelmesine sebep olmaktadır.

Sonrasında güzelim maçı bozan kişi de maalesef biz antrenörler olmaktayız. Tamamen duygusal olarak yükleniyoruz. Sonrasında duygularımıza da mani olamayınca genelde ve sıklıkla hakeme sarıyoruz. Bu da imam hikaseyine dönünce işin içine coach'larını çok seven basketbolcu adayı oyuncuların olumsuz davranışlarını tetikleyerek yine güzelim maç berbat edilebiliyor.

Coach'tan sonra da basketbol oyuncuları gelmektedir. Özellikle funthemental becerileri tam oturmamış, oyunun kurallarını ve taktik yaklaşımlarında eksik olan oyuncular önce hakeme sonra da rakip oyunculara karşı sportmence olmayan davranışları sonunda gerginliğe sebep olabilmektedirler. Bir de tecrübeli oyuncular maçı zaman zaman gererler.

Oyuncu davranışları daha masum olmakla birlikte basketbol eğitimi alan genç basketbolcu adayları kanımca hem bireysel gelişimi hem de taktik gelişimleri oturmamış basketbolcu adayı oyuncular buna meyillidirler.

Yine üzülerek söylüyorum, listemin son sırasında olan hakem arkadaşlar güzelim bir maçı bozmuş olabiliyorlar. Genelde daha hakemliğe yeni başlamış tecrübesiz hakemler bunu yapmaktadırlar. Ancak onlar da bir şekilde düdük çalarak öğrenecekleri için bunu coach olarak anlayıp oyuncularımıza aktarmamız lazım.

İstanbul C liginde hakem hataları daha fazla olmakla birlikte, A ligindeki hakemlerimizi çok iyi bulmaktayım, B liginde düdük çalan hakemlerimiz de son derece başarılıdırlar. Hatta aralarında A liglerinde de düdük çalan hakemlerimiz var.

Bireysel olarak şu değerlendirmede ısrarlıyım. Aslında hakemlerimiz gayet iyi bir maçı geren önce başka faktörler var ve bu etmenler oldukça etkili.

Uzun bir girizgah yaptıktan sonra basketbol eğitimi açısından FIBA Şampiyonlar Liginde hakemlerin çaldığı bazı kritik düdükleri videolarını da izleyerek değerlendirmek istiyorum.

Pozisyon 1: Yarım Daire

Siyah formalı 19 numaralı oyuncu, penetre ediyor. Beyaz formalı 98 numaralı savunma oyuncusu yarım daire içinde ayakları yerde hücum oyuncusunu karşılayarak temas alıyor. Hakem hücum faul çalıyor. Karar doğru. 

Kural: Savunma oyuncusu iki ayağı yerde ve rakibe yüzü dönük savunma pozisyonu almışsa hücum oyuncusunun bir şarjı hücum faul demektir.

Kural: Bir hücum oyuncusu sahanın bir yerinden sıçrayıp başka bir yerine inebilir.

Kural: Savunma oyuncusu kollarını, bacaklarını ve vücudunu kullanmadıkça, yarım daire içinde aldığı tüm şarjlar hücum fauldür.

Bu kurallara baktığımızda net bir şekilde hücum faulü görmekteyiz. Hakem doğru karar vermiştir. Ama inanın yukarıda anlattıklarım doğrultusunda buna benzer bir çok pozisyonda doğru düdük çalınmasına rağmen bir müsabakanın kaosa döndüğünü gördüm.

Pozisyon 2: Topa Temas

Siyah 10 numaralı oyuncu sıçrayarak topu çembere bırakıyor. Bu sırada sarı 27 numaralı oyuncu da sıçrayıp topu blokluyor. Burada hakem topa müdahale çalıyor. Basketi de geçerli sayıyorlar. Hakemin kararı doğru.

Kural: Atış yapan oyuncunun topu çember seviyesinin üzerindeyse, savunma takımındaki bir oyuncu top çembere inerken, topa ve arkalığa temas edemez.

Paylaş: