2-1-2 Zone Pres | Tuzaklar, Orta ve Arka Taraftaki Oyuncuların Sorumlulukları

 Bu yazıda, 2-1-2 zone pres savunma stratejisinde orta ve arka hatta görev yapan oyuncuların sorumluluklarını ve tuzak kurma mekanizmalarını ele alacağız. Ön hatta görevli oyuncuların topu yönlendirmesiyle etkili tuzaklara dönüşebilir. Gelin süreci adım adım inceleyelim.

Tuzaklar ve Ortadaki Oyuncunun Rolü

Her pozisyonda tuzak kurmak zorunlu değildir. Oyuncular, bu ayırımı bilmek zorundadır. Tuzak, ortadaki oyuncunun (X3) sahadaki durumu analiz ederek verdiği kararlara göre oluşmalıdır. 

Ancak, tuzağın oluşmaması savunmanın başarısız olduğu anlamına gelmez. Çünkü 2-1-2 zone presin iki temel amacı vardır:

• Top kaybı oluşturarak rakibin hücum dengesini bozmak
• Hücum süresini eriterek rakip takımı hataya zorlamak

Eğer rakip rahat paslaşabiliyor ya da kolayca dribling yapabiliyorsa, tuzak oluşturmak çok zor bir hale gelir. Bu nedenle, oyunculara tuzakların ne zaman ve hangi koşullarda kurulacağını öğretmek gerekir. Bu, kolay basket yeme riskini azaltan çok önemli bir detaydır.

Tuzak kurmak için en ideal an, topun yan çizgilere yöneldiği durumlardır. Böyle bir durumda, ortadaki oyuncu (X3) hızlı şekilde topa yönelerek baskıyı artırmalı ve tuzak alanını kapatmalıdır.

Tuzak Yapacak Oyuncuların Görevleri

Tuzakların başarısı, özellikle ortadaki oyuncu (X3) tarafından alınan kararlara bağlıdır. Bu nedenle 2-1-2 zone presin en hassas noktası, X3'ün oyunu okuma becerisidir.

Toplu Oyuncuya Baskı Yapan (X1)

• Toplu oyuncunun ortaya yönelmesini engellemelidir.
• Topun yan çizgiye yönlendirilmesini sağlamalıdır.

Topsuz Oyuncuyu Savunan (X2)

• X3'ün boşalttığı alanı kontrol altında tutmalı ve rotasyonu sağlamalıdır.

Ortadaki Oyuncu (X3)

• Tuzak kurulup kurulmayacağına karar vermelidir.
• Eğer top, yan çizgiye doğru güçlü bir dribling ile taşınıyorsa, topun ilerleyişini kesmelidir.

Taktik Not

Tuzak kurma çalışmaları sırasında, X1'in topu savunurken ayağıyla yan çizgiyi kapatması çok önemlidir Böylece hücum oyuncusunun ilerleme yönü sınırlandırılır ve geçiş alanları daraltılır. 

Tuzak kuracak oyuncular, ideal açıları almalı ve gerektiğinde temasla savunmayı sertleştirmelidir. Ancak unutulmaması gereken ilke şu olmalıdır:

Öncelik; topu çalmak değil, tuzağı kurmaktır.

Arka Taraftaki Oyuncuların Görevleri

2-1-2 zone pres sisteminde arka hatta yer alan oyuncular (genellikle pota altı savunma oyuncularıdır), tuzak kurmada aktif rol oynamazlar. Ancak güvenlik hattı olarak çok kritik görevler üstlenirler:

• Topun yöneldiği alandaki boşlukları hızla kapatmalıdırlar.
• Zayıf taraftaki alanları kontrol altında tutarak çapraz paslara karşı önlem almalılar.
• Gerekirse topun ilerleyişini keserek çember altını savunmalıdırlar.

Sonuç ve Sonraki Adım

2-1-2 zone pres, sadece öndeki baskı oyuncularıyla değil, tüm takımın uyum içinde hareket etmesiyle etkilidir. Ortadaki oyuncunun kararları, ön hattın yönlendirmesi ve arka hattın güvenliği bir bütünlük içinde düşünülmelidir.

Devamında yarı saha savunmaya geçiş süreci gelir. Bu süreci sonraki yazımda adım adım analiz edeceğiz. 

Basketbolun bilgeliğiyle kalmanızı ümit ederim!

Devamını Oku...

2-1-2 Zone Pres | Topa Baskı

 2-1-2 zone preste oyuncuların rollerine uygun şekilde dizilimi gerçekleşdikten sonra topa baskı başlar. Bu noktadaki en önemli unsur, topa etkin şekilde baskının uygulanmasıdır. Top üzerindeki baskı ne kadar yoğun olursa, topu kontrol eden oyuncunun hata yapma ihtimali o kadar artar.

Topa Baskının Unsurları

Topa baskının ana görevi, presin ön tarafındaki iki oyuncuya düşer. Bu oyuncular hem topa baskı yapmak hem de topun orta şeride gitmesini engellemek için çabuk kararlar vermelidirler. Bunu yapmak için şu noktaya dikkat edilmelidir:

Hiçbir oyun kurucu seri paslarda topu takip etmemelidir. Paslaşmalar hızlı gerçekleştiğinde, oyun kurucular topun konumuna göre basketbol sahasında yeni pozisyonlar almalıdır.

Topa Baskının Amaçları

2-1-2 zone pres yapılırken topa baskı yapacak ön taraftaki oyuncuların temel amacı şunlardır:

• Topu yan çizgilere yönlendirmeliler
• Pasların ileri doğru atılmasını zorlamalılar

Eğer top sahanın yan şeridinde ilerliyorsa, mutlaka topun yan çizgiye gitmesi zorlanmalıdır. Bunun için:

• Topa bir kol mesafesinde durulmalı
• Topu kontrol eden oyuncunun sahayı net görmemesi için topa baskı devam etmelidir.

Eğer top orta koridordan ilerliyorsa, ön hattaki iki oyuncunun koordineli baskısıyla top yan kulvarlara yönlendirilmelidir.

Yani; top yan koridordaysa, baskıyla topun yan çizgiye gitmesi zorlanmalıdır. Top merkez hattaysa, iki oyuncunun koordinasyonuyla topun yan şeritlere gitmesi sağlanmalıdır.

Topa Baskının Uygulanması

Şemada görüldüğü gibi top oyuna girdiğinde X1 topu savunur, X2 ise arkada destek konumunda bekler. X1, topa bir kol mesafede durarak hücumu yan çizgilere yönlendirmek için baskı yapar. X2 ise orta şeride yaklaşarak toplu oyuncunun orta kulvara yönelmesini engeller.

Pas Yapıldığında Rotasyon

Pas yapıldığında, bu genelde hücumda topa paralel duran oyuncunun karar çizgisi hamlesi yapmasıyla gerçekleşir, şemada da görüldüğü gibi X2 topa baskı yapan oyuncu olur. X1, yardım konumuna gelerek takım arkadaşının arkasında savunma pozisyonunu alır.

Paslaşmalar yapıldığında ön hattaki oyuncuların rotasyonları top havadayken başlamalıdır. Aksi durumda savunmada zayıflıklar oluşabilir.

Her paslaşmada kural yeniden uygulanmalıdır:

• Topu yan çizgiye yönlendir.
• Eğer ortaya dribling yapılırsa, topsuz oyuncuyu savunan ön taraftaki oyuncu yardıma gitmelidir.
• Hücum ilerledikçe savunma da koordineli bir şekilde gerileyerek 2-1-2 zone presi sürdürmelidir. Ancak amaç unutulmamalıdır:

Topa baskı yaparak hücum oyuncusunu yan çizgiye yönlendirin ve derinlemesine pas atmasını zorlayın.

Bir sonraki yazımda ortadaki oyuncunun görevlerini, tuzakların oluşumunu ve arka taraftaki oyuncuların görevlerini detaylı analiz edeceğiz. O zamana kadar basketbolla kalmanızı ümit ederim.

Devamını Oku...

2-1-2 Zone Pres | Dizilim ve Roller

 Bu yazı serisinde 2-1-2 zone presin ve yarı sahaya geçiş sürecinin nasıl uygulandığını, rakip üzerinde ne gibi tehditler yarattığını anlatacağım. 2-1-2 zone pres, topa baskı oluşturarak top çalmayı hedeflemek amacıyla yapılır.

2-1-2 zone pres, kolay basketi engelleyen doğal bir dizilime sahip olduğu için  geriye dönüşlerde alan savunması ya da adam adama savunmayla devam ettirilebilir.

2-1-2 Zone Presin Dizilişi ve Oyuncu Profilleri

2-1-2 zone presin dizilişi oldukça sadedir. İki oyun kurucu, basketbol sahasının 3/4'ünde iki kanada yerleşir. Basketbol sahasının orta yuvarlak civarında atletik bir oyuncu konumlanır. Geriye kalan iki oyuncuysa savunma sahasında üç sayı çizgisinin üzerinde kanatlarda yerlerini alırlar.

Tam sahada iki oyuncu önde, bir oyuncu ortada ve iki oyuncunun geride yer aldığı için bu dizilişe  2-1-2 zone pres adı verilir. 

Oyuncuların Rolleri

2-1-2 zone presi yapacak oyuncuların rolleri şunlardır:

• Ön taraftaki oyun kurucular
• Ortadaki oyuncu
• Arka taraftaki oyuncular

Ön Taraftaki Oyun Kurucular

Ön tarafta atletik iki oyun kurucunun yer alması, topa baskı yapabilmek için önemli bir noktadır. Bu oyuncuların topu iyi savunan profillerden seçilmesi gereklidir. Topu savunarak kenar çizgilere yönlendirmeyi başaran oyuncuların olması değerlidir. Bu oyuncular 2-1-2 zone pres sırasında tuzakların oluşturulmasında zemin hazırlamakla sorumludurlar.

Ortadaki Oyuncu

2-1-2 zone presi etkili kılan en önemli şey, ortadaki oyuncunun nitelikleridir. Bundan dolayı ortaya yerleştirilecek oyuncunun seçimi kritik bir karar olmaktadır. Bu oyuncu; hızlı karar verebilen, atletik ve oyun görüşü yüksek profile sahip olmalıdır.

Arkadaki Oyuncular

Arkadaki oyuncular, yerleşimi gereği doğal olarak kolay basketleri engelleme sorumluluğunu taşır. Bu oyuncuların temel görevi şunlardır:

• Güvenliği sağlamak
• Rotasyonları yönetmek
• Yapılacak uzun paslaşmalarda pas arası yapmak
• Yardıma yardım konumlarında etkili olmak

Dizilişte yer alacak oyuncuların özellikleri saptandıktan sonra düzen kurulur. Oyuncuların kendi rollerini anlamasıyla birlikte topa baskı süreci başlar.

Bir sonraki yazımda topa baskı sürecinin temel ilkelerinin detaylı analizini ele alacağım. Savunma bilginizin gelişimi için yazı serisini takip etmeyi unutmayın. Sıradaki yazıya kadar basketbolla kalmanızı ümit ederim.

Devamını Oku...

REZBALL | Bir Halkın Basketboldaki Nabzı

 Basketbol bazıları için bir oyun olabilir. Ama bazıları için yaşam biçimidir.  Amerika'nın güneybatısında oynanan rezball sistemi sadece bir oyun değil; bir halkın, bir kültürün, bir felsefenin basketbol sahalarına yansımış halidir.

Rezball, yerli Amerikalıların yaşadığı kasabalarda oynanan basketboldur. Rezball sistemi; onlar için bir yaşam biçimi, direniş, kültür, umut ve kayıplarıdır.

Rezball Oyun Sisteminin Doğuşu

Amerika'nın güneybatısında Navajo, Apache, Pueblo, Lakota, Sioux, Cherokee gibi  Kızılderili halkların yaşadığı topraklarda oynan basketbol; sadece bir oyun değil yerli halkın direnişi ve umudu olarak görülür. Rezball, reservation basketball yani Kızılderililerin yaşadığı küçük kasabalarda oynanan oyun sistemi demektir.

Rezbol yalnızca bir oyun tarzı değil, bir yaşam biçimi, kolektif bir ruh ve bir ritüel olarak önümüze çıkmaktadır.

20. yüzyılın başlarında Kızılderililerin üzerinde uygulanan asimilasyon politikalarına karşı vücut bulmuştur. Kasabalardaki bu yerliler; ana dillerinden ve kültürlerinden koparılmak için bir devlet politikası  geliştirilmiştir. Ancak rezball basketbol sistemiyle Amerikan yerlileri buna karşı bir direniş oluşturdu. Gençler kendilerini basketbolla ifade etmeye başladı.

Rezball, zamanla bir topluluğu ifade etmeye başladı. Navajo'dan Apache'ye kadar basketbolla yapılan direnişler toplumsallık kazandı. Maçlar bir törenin parçası olmaya başladı.

Netflix'te yayınlanan "Rezball" filmi bu kültürü anlatıyor. Bu filmden etkilenerek rezball konusunu araştırdım. İzlemenizi öneririm. Film hem basketbol sahasında hem de saha dışında bir halkın iyileşme çabasını anlatmaktadır. Rezball sadece basketbol maçı değil, aynı zamanda bir yas süreci olarak da ele alınmaktadır. Bir toplumun birlikte iyileşme çabasıdır. Yani basketbolun güçlü birleştirici gücüdür.

Yerli halklar rezball sisteminde çemberi sadece sayı bulmak için değil, acıların paylaşıldığı daireler olarak ele alır. Onlar için her sayı bir yarayı sarar, her ribaunt geleceğe dair bir umudu ifade eder.

Rezball'un Tarihsel Kökleri

Rezball'un temelleri, ABD'nin yerli halka yönelik asimilasyon politikalarına karşı atılmıştır. Yerli halklar ana dillerinden ve geleneklerinden koparılmaya çalışılırken onlar için basketbol bir direniş biçimi olarak ortaya çıktı.

Zamanla onların basketbol sahaları birer sosyal merkez, maçlarıysa birer tören anı oldu. Her maç skordan öte kimliğe, hafızaya ve geleceğe atılan pas oldu. Kendi ana dillerini ve kültürlerini öne çıkararak basketbol oynamaya başladılar.

Basketbolu bir kimliği inşa etmek olarak gördüler. Rezball sistemi onlar için kültürel direnişin, toplumsal birliğin bir parçası oldu. Basketbol onlar için kültürel kimliği sürdürmenin anlamı oldu.

Rezball yerliler için teknik anlamda bir oyun tarzı, kültürel anlamda da kimliklerin tanınması için pratik alan olarak yer edindi.

Rezball Oyun Sistemi Nasıldır?

Rezball, yüksek tempolu, hızlı geçişli, agresif tam saha savunmaya dayalı, sezgisel ve yaratıcı hücum düzenine göre oynanan bir tarza sahiptir. Bu tarz, bir oyun sistemini vurgulamaz; ayrıca bir yaşam biçimini anlatır. Geleneksel basketbol oyununa göre kendince kurallar koyarak oyuna bir felsefe katmaktır. Bunlardan bazıları;

• Süreklilik gösteren doğaçlama bir transation ofense oynanır.
• Tam saha baskıyı bir refleks olarak değerlendirerek yapar.
• Set hücumu yerine sezgilerle oynanan doğaçlama oyunları oynar.
• ISO oyunlarını kişisel değil toplum için yapılan bireysel yaratıcılık olarak görür.
• Kendi içinde hücum süresini belirler. Örneğin top kazanıldığı andan itibaren hücum süresini 7 saniye olarak kullanır.
• Koçlar sadece antrenman yaptırmazlar, onlar ayrıca kültürel rehber ve yapılacak ritüelin yöneticisi olarak değerlendirilir

Rezball oynayan takımlar için verilen mesaj şudur:

Basketbol sadece bir oyun değildir. Baskı gören bir halkın direnerek kendini inşa ettiği kolektif bir ritüeldir.

Bu nedenle rezball sistemini anlamak için sadece oyun planı yetersiz kalır. Seyircilerdeki duygusal anlar, söylenen marşlar ve ritüellerin uygulanması oyuna anlam kazandırır.

Rezball sistemini oynayan takımlar bir şampiyonluğu hedeflemenin ötesinde kendini var etme biçimi olarak görür. Bunun için basketbolu bir oyun tarzı olarak değil, toplumsal hafıza olarak tanımlamaktır. Rezball Amerikan basketbol sisteminde görünmeyen ama derinden hissedilen bir oyundur. Çünkü;

• Her top çalma bir travmanın dışa vurumdur.
• Fastbreak umuda vurgudur.
• Ribaunt bir kimliği sahiplenme mücadelesidir.
• Her sayı kayıpların anılmasıdır.

Rezball oyununu hissetmek gerekir. Çünkü yaşayan bir toplum hafızasıdır. Oyunun ruhuna dair bir şeyler öğrenmek istiyorsak sahalara değil Kızılderili kasabalarında oynanan oyunlara bakmak gerekiyor. Burada basketbol değil hafızalar basketbol oynuyor.

Bir Navajo atasözü der ki; "sessiz ol, toprak seninle konuşacaktır."

Devamını Oku...

Basketbolda Flex Hücumu

 Basketbolda flex hücumu; 1960'lı yılların sonunda, 1970'li yılların başında ortaya çıkmış ve günümüzde geçerliliğini koruyan pozisyonsuz basketboldur. Genç basketbolcu adaylarının top ve topsuz aksiyonlarla bir döngü içerisinde pozisyon yaratmasını esas alır. Flex hücumu yapısında hem takımın hücum organizasyonu hem de bireysel gelişim amaçlanır.

Flex Hücumu Nedir?

Flex hücumu, ilk zamanlarda "cha cha" olarak bilinse de zamanla "flex ofense" adını alarak basketbol literatüründe yerini almıştır.  Özellikle genç basketbolcu adaylarının çok yönlü beceriler kazandırmasından dolayı tercih edilmektedir. Flex hücumunda pozisyona bağlı roller yoktur, her oyuncu tüm pozisyonlarda oynayabilir.

Flex hücumundaki amaç, devamlı bir hareketlilikle savunmada zayıflık yaratmaktır. Hücum; rub off cut ve down pick aksiyonlarıyla sürekli bir döngü içerisinde devam eder.

Flex Hücumunun Düzeni

Başlangıç Yerleşimi: 

• 2 oyun kurucu (1 ve 2), çift guard noktasına yerleşir.
• 2 forvet (3 ve 4) köşelere yerleşir.
• Pivot oyuncusu (5) posta yerleşir.

Aşağıdaki şemada flex hücumunun klasik yerleşim düzenini inceleyebilirsiniz. 

Rub Off Cut Döngüsü:

• Köşedeki 3 numara, 5 numaranın perdesinden faydalanarak top tarafındaki post bölgesine kat eder. Buna rub off cut denir.
• Rub off katla 3 numara pas alma seçeneğine sahip olabilir.

Down Pick Döngüsü:

• 2 numara, 5 numaraya down pick yaparak onun yukarı çıkmasını sağlar.
• 2 numara down pick sonrasında zayıf taraftaki köşeye açılmalıdır.

Screen ve kat döngüleri bu şekilde devam eder. Savunma zayıflık yarattığında genç basketbolcu adayları orada atak yapmaya çalışmalıdır. Aşağıdaki şemada kat ve screen aksiyonlarının bulunduğu döngüyü inceleyebilirsiniz.

Flex Hücumu Varyasyonları

Flex hücumu, yalnızca temel şablonla sınırlı değildir. Çeşitli varyasyonları mevcuttur. Bunlar:

• Pick and roll entegrasyonu: Topsuz perdelemeyi kullanan oyuncu topa screen yaparak pick and roll devam yoluna gidebilir.
• Sıralı perdeleme: Topsuz oyuncular sıralı screen zinciri oluşturarak kat eden oyuncuların pozisyon almasını sağlayabilir.
• Çift post yerleşimi: Yüksek postta iki uzun oyuncu yerleştirilerek "Horns" kalıbıyla entegre sağlanabilir.
• Fist kalıbı yerleşimi: Savunmaya karşı hızlı şut bulmak için "Fist" kalıbıyla entegre olabilir.

Flex Hücumunun Avantajları

• Pozisyonsuz oyun olduğu için tüm mevkilerdeki genç basketbolcu adaylarının gelişmesi sağlanır.
• Basit kalıpları sayesinde öğrenilmesi kolaydır.
• Kat, perde, zamanlama gibi oyun bilgisinin kazanılmasını sağlar.
• Savunmada zayıflık yaratarak hücum fırsatı sunar.

Flex Hücumunun Zayıflıkları

• Pas trafiğinin çok olmasından dolayı hücumun yavaşlamasına ve top kaybı yapmasına neden olabilir.
• Alan savunmalarına karşı etkisizdir.
• Şut tehdidi olmayan takımlara uygun değildir.

Flex hücumu günümüzde geçerliliğini koruyan pozisyonsuz basketboldur. Genç basketbolcu adaylarına; oyun bilgisi, perdeleme ve kat becerisi kazandıran esnek bir yapıya sahiptir.

Faydalı bir yazı olduğunu ümit ederek basketbolla kalmanızı dilerim.

Devamını Oku...

Taktik Atak Fırsatı: İkili Sıkıştırma

 Basketbolda taktik atak fırsatları sadece hücumda yapılmaz. Savunmada uygulanan taktik atak fırsatları da mevcuttur. Bugünkü yazıda savunmadaki taktik atak fırsatlarından "ikili sıkıştırma" konusuna değineceğim.

Basketbol terminolojisinde ikili sıkıştırmaya "double team" denir. Daha önce yazdığım "Basketbolda İkili Sıkıştırma" adlı yazıda daha fazla detayı görmek için bağlantıyı ziyaret edebilirsiniz. 

Bu yazıda savunmadayken ikili sıkıştırma fırsatından söz edeceğim.

İkili Sıkıştırma Nedir?

İkili sıkıştırma (double team) dendiğinde iki oyuncunun bir hücum oyuncusunu savunduğu pozisyonlar akla gelmelidir. İki kişilik bir savunma hamlesi olduğundan bir takım oyunundan söz edilir. İki oyuncunun bir uyum içerisinde hareket etmesi ana ilkedir.

İkili sıkıştırmayı bölümlere ayırmak mümkündür. Bunlar;

1. Toplu oyuncuya yapılan ikili sıkıştırma
2. Topsuz oyuncuya yapılan ikili sıkıştırma

Savunmada taktik fırsat olan ikili sıkıştırma hemen hemen her basketbol maçında görülmektedir. Genç basketbolcu adaylarının yapmasını önerdiğim bir taktik atak fırsatıdır. İkili sıkıştırmayı önermemin sebebi agresif bir yapıya sahip olmasından gelir.

Genç basketbolcu adayı agresif oyunları oynadıkça bireysel gelişimine katkı sunacağını inandığımdan, hem savunmada hem de hücumda agresif olan teknikleri uygulanmasını bir koç olarak tercih ediyorum.

İkili Sıkıştırma Ne Zaman Yapılır?

Bir basketbol maçında ikili sıkıştırmanın gerçekleştiği zamanlar şunlardır:

1. Pivot oyuncusu topla buluştuğu zaman,
2. Top köşelere gittiğinde,
3. Tam saha baskılarda topun oyuna sokulmasıyla,
4. Savunma oyuncusu topa yenildiğinde yardımın gelmesiyle,
5. Dribling yapan oyuncu yan çizgilere gittiğinde,
6. Topa sahip oyuncu saha görüşünü kaybettiğinde,

İkili sıkıştırma yapılırken; dikkat edilmesi gereken en önemli detay, iki oyuncunun bir ahenk içerisinde hareket etmesidir. Bu ahenkteki en büyük beceri top havadayken ikili sıkıştırma yapan oyuncuların pozisyon almasıdır.

İkili sıkıştırma taktik fırsatının en büyük avantajı rakip oyuncuların üçlü tehdit ataklarını fazlasıyla kısıtlamasıdır.

İkili Sıkıştırmada Nelere Dikkat Edilmelidir?

İkili sıkıştırma taktik fırsatı; yan çizgi, dip çizgi ve orta çizgiye yakın yerlerde yapıldığında en kuvvetli konumunu kazanır. Çünkü buralarda savunma oyuncuları çizgilerden yardım almaktadır. Dolayısıyla genç basketbolcu adayının buralardaki ikili sıkıştırma fırsatlarını değerlendirmesi onun gelişimi açısından mühimdir.

İkili sıkıştırma yapan genç basketbolcu adayları birbirlerine yakın durarak rakibin kaçış kapılarını kapatmaya dikkat etmelidir. İkili sıkıştırma yapıldığında savunma oyuncuları ellerini kaldırarak pas kanalını kapatmalıdır. Kesinlikle topa hamle yaparak faul düdüğünün çalınmasına izin vermemelidir. 

İkili sıkıştırma taktik fırsatında amaç; rakibe baskı yaparak onları top kaybı yapmaya zorlamaktır. İkili sıkıştırmada kalan oyuncunun ya topu kaybetmesini zorlamalı ya da kötü pas tercihleriyle topun çalınması sağlanmalıdır.

Rakip İkili Sıkıştırmadan Kaçmak için Top Sürerse Ne Yapılmalı?

İkili sıkıştırmaya maruz kalan rakip oyuncu top sürmeye devam etmek isterse, savunmadaki oyuncular ikili sıkıştırma yapmaya devam etmelidir. Boşta kalan hücum oyuncusu umursanmadan pas ve dribling kanalları iki savunma oyuncusu tarafından agresif şekilde kapatılmalıdır.

İkili sıkıştırma yapıldığında bir hücum oyuncusu boşta kalır. Bunu tüm takım bilmelidir. Bu konumda doğacak zayıflıkları savunmak için takım olarak ikili sıkıştırma rotasyonlarının genç basketbolcu adayları tarafından bilinmesi ve çalışılması gerekir.

Topsuz Oyuncuya İkili Sıkıştırma Yapılır mı?

Evet. Şimdiye kadar toplu oyuncuya yapılan ikili sıkıştırmalardan söz ettik. Ancak topsuz oyunculara da ikili sıkıştırma yapılabilir.

Örneğin perdelemeden çıkan etkili bir hücum oyuncusunun topla buluşmasını engellemek için ikili sıkıştırma yapılabilir. Böylece etkili hücum oyuncusunun topla buluşma fırsatları kısıtlanabilir. Ya da etkili bir pivot oyuncusuna topun verilmemesi için ona ikili sıkıştırma yapılabilir.

Agresif bir yapıya sahip olduğu için genç basketbolcu adayının ikili sıkıştırma taktik atak fırsatını öğrenmesini ve uygulamasını bireysel gelişimi için öneririm. Böylece a takıma yükselme yolunda becerilerini geliştirmesi söz konusu olabilir.

Taktik atak fırsatlarından savunmadaki ikili sıkıştırmayı dilim döndüğünce anlatmaya çalıştım. Bir sonraki basketbol eğitimi yazısında görüşmek ümidiyle basketbolla kalın.

Devamını Oku...

Basketbolda Fist Kalıbı

 Basketbolda fist kalıbı bir hücum düzenidir. Basketbolda fist düzeni; genelde genç basketbolcu adaylarının hücumda nasıl hareket edeceklerine dair stratejiyi ve yapıyı ifade eder. 

Basketbolda fist bir set hücumu kalıbıdır. Oyuncuların nasıl hareket edecekleri önceden çalışılmış bir stratejiyle öğretilir.

Basketbolda Fist Kalıbının Yapısı

Basketbolda fist kalıbında screen, kat, pas ve oyun planının uygulanması temel unsurlarıdır. Basketbolda fist kalıbı takımın hücumda organize hareket etmesini gerektirir.

Basketbolda fist kalıbı genelde takımın kuvvetli tarafından yararlanmak ve savunmanın zayıf tarafına atak etmek için dizayn edilir. Sıklıkla kısa bir oyun olan fist offense genelde şütörün boş atış bulmasıyla sonuçlanır.

Fist Kalıbındaki Amaç Nedir?

Basketbolda fist kalıbında genelde takımın şütör oyuncusunu boş bırakarak onun şut atması sağlanır. Bunu yapmak için screen, kat, pas ve temponun yüksek olması beklenir.

Basketbolda fist kalıbı takımın özelliğine uygun olarak ya bir set parçasını ya da özel bir stratejiyi oluşturur. Genç basketbolcu adayları antrenmanlarda çok tekrarla stratejinin hazırlıklarını yapar.

Oyun kurucunun elini yumruk yaparak havaya kaldırması fist kalıbının oynanacağına dair bir işarettir. Oyun kurucu fist oynamak için işaret verdiğinde oyuncuların organize hareket etmesiyle strateji uygulanır.

Fist Kalıbında Perdeleme

Genç basketbolcu adayı topu hareket ettirmek ve rakip savunmayı aşmak için screen kullanır. Genelde topu taşıyan ve topu alacak oyuncunun boş kalması için perdeleme kullanılır.

Fist Kalıbında Kat

Genç basketbolcu adayının fist kalıbında yapacağı belli katları vardır. Bu katların amacı, boş şutu bulmaktır. Topla buluşacak oyuncunun şut atmasının yanı sıra çembere yapacağı güçlü penetre fırsatı ayrı bir opsiyon olarak sunulmaktadır.

Fist Kalıbında Pas

Basketbolda fist kalıbında pas; genç basketbolcu adayının hareketini, gideceği yeri belirler. Genç basketbolcu adayının nitelikli paslaşması için doğru pozisyonlarda olması önemli bir detaydır.

Oyun Planı ve İşaretler

Basketbolda fist kalıbını oynamak için takıma bir işaret verilir. Genelde oyun kurucunun elini yumruk şeklinde kaldırması “fist offense” taktik atağının başlaması için bir işarettir.

Fist işaretinin verilmesiyle genç basketbolcu adayına ne zaman perdeleme yapacağını, ne zaman hareket edeceğini ve ne zaman pas vereceğini dizayn eden strateji uygulamaya konur.

Genelde şütör oyuncunun boş bırakılarak isabetli dış atışla takımlar ilk setlerini “fist kalıbını” oynayarak başlayabilirler. Fist offense kısa oynanan bir set düzenidir. Örnek bir "FIST" kalıbı aşağıdadır.

Faydalı bir yazı olduğunu ümit ederek basketbolla kalmanızı dilerim.

Devamını Oku...

Basketbolda SLOB Nedir?

 Basketbolda SLOB; İngilizce "Side Line Out of Bounds" ifadesinin baş harflerinden oluşur. Yan çizgiden oyuna sokulan topları ifade eder. SLOB oyunlarında top kenardan oyuna sokulurken uygulanan özel oyunlardır. Rakibi avlayarak sayı bulmayı amaçlar.

SLOB oyunları belirli set veya taktikleri içerebilir. SLOB oyunlarında avantaj sağlamak için özel bir hücum veya bir düzenin parçası uygulanabilir.

SLOB Oyunları Nasıl Tasarlanır?

SLOB oyunları, koçun planladığı ve önceden belirlenmiş durumlarda uygulanan özel hücum setleridir diyebiliriz. Genç basketbolcu adayları SLOB oyunlarında doğru pozisyon alma, perde yapma, pas zamanlamasına ve çabuk katlara odaklanmalıdır.

SLOB oyunlarında temel amaç; savunmayı aldatarak hücum oyuncularına avantajlı konumlar yaratmaktır. Genelde iyi pas veren oyuncular topu kenardan oyuna sokar. Diğer oyuncularsa; perdeleme, kat ve diğer hücum versiyonlarıyla pozisyon alır.

SLOB oyunları özellikle maçın kritik anlarında, örneğin son hücumlarda büyük öneme sahip olur.

SLOB Oyunlarında Kullanılan Stratejiler Nelerdir?

SLOB başarılı olması için temel hücum paterni çok iyi yapılmalıdır. Bu temel hücum prensiplerinden:

• Doğrudan pas yapmak. Savunmasından kurtulan oyuncuya direkt pasın atılmasıdır.
• Screen yapmak. Hücum oyuncuları pas alacak oyuncunun pozisyon kazanması için ona perdeleme yapar. Screen kalitesi SLOB oyununun başarısını doğrudan etkiler.
• Kat yapmak. Rakibin boşluklarının değerlendirilmesi için hızlı yön değişikliklerinin yapılması gerekir. Böylece boş alan yaratılarak baskete gitme imkanı doğabilir.

Başlıca uygulanan SLOB oyunlarıysa şunlardır:

1. Box Set: Dört oyuncunun kutu şeklinde yerleştiği bu düzende, sıralı perdelerle savunma hattının bozularak şut atmak için alan kazanılabilir.
2. Iverson Cut: İki perdenin arasından çapraz koşu yapılarak boş alan kazanılması hedeflenir. Bu düzen hızlı ayaklara sahip şütörler için kullanılır. 

SLOB Oyunları Neden Önemlidir?

Her basketbol takımının bir iki tane SLOB oyunun olması gerekir. Çünkü bu oyunlar set hücumu uygulaması, oyuncuların sahadaki farkındalığı ve basket atmak için yüksek yüzdeli imkanlar sunar.

Koçlar SLOB oyunlarını maç öncesinde belirleyebileceği gibi oyunun gidişatına göre doğaçlama kenar oyunları da tasarlayabilirler. Bu durumda genç basketbolcu adayları karar verme, uyum ve becerileri kritik bir önem taşır.

Sonuç olarak basketbolda SLOB oyunları, yalnızca bir strateji değildir. Aynı zamanda bir takımın saha içi disiplini, pas, zamanlama, perdeleme ve kat tekniklerinin gösterildiği andır. Özellikle altyapıda basketbol oynayan genç oyuncuların temel becerilerinde gelişim göstermesini sağlar.

Bu yazıda "Basketbolda SLOB Nedir?" sorusunu yanıtlamaya çalıştım. Faydalı bir yazı olduğunu ümit ederek, basketbolla kalmanızı dilerim.

Devamını Oku...

Basketbolda BLOB Nedir?

 Basketbolda BLOB; baseline out of bounds sözcüklerinin kısaltmasıdır. Yani basketbol sahasındaki dip oyunlarını ifade eder. 

Kısaca basketbolda dipten oyuna sokulan toplardır. Hemen hemen her basketbol takımının en az bir tane BLOB oyunu vardır.

BLOB Oyunları

BLOB oyunlarında basket bulmak için özel hücum teknikleri kullanılır. Dolayısıyla BLOB oyunlarında topu oyuna sokan oyuncunun iyi bir pasör olmasına dikkat edilmelidir. BLOB oyunlarında birden fazla pas seçeneği söz konusu olduğu için topu oyuna sokacak genç basketbolcu adayının oyun görüşünün iyi olması oldukça değerli olacaktır.

Basketbol koçları BLOB oyunlarını tasarlarken yaratıcılıklarından faydalanır. Ancak BLOB oyunlarının oyun düzeniyle bağlantılı devam etmesi takımın ritmiyle doğrudan ilişkilidir. Bundan dolayı BLOB oyunları tasarlanırken, takımdaki genç basketbolcu adaylarının becerileri göz önüne alınmalıdır. Aksi durumda planda olmayan aksaklıklar meydana gelebilir.

BLOB Oyunlarındaki Amaç

BLOB oyunlarındaki amaç topun güvenli ve hızlı bir şekilde oyuna sokulmasıdır. Bu amacı yerine getirmek için pek çok BLOB oyunu oynanabilir. Oynanan en yaygın BLOB oyunları; direk pas atmak, perdeleme yapmak, kat etmek ve kısa bir oyun oynamaktır.

Şimdi en yaygın BLOB oyunlarındaki bir kaç örneğe bakalım.

Yüksek Stagger: Yüksek stagger tipi oyunlarda; iki oyuncu dip çizgiye yakın bir yerde, iki oyuncu dirseklerin yukarısında konumlanır. Yukarıdaki oyunculardan biri potaya doğru kat eder. Topu oyuna sokan oyuncu çembere kat eden oyuncuya pas atarak yakın mesafeden bir basket bulmaya çalışabilirler.

Yüksek stagger oyunları tasarlanırken back pick kullanılarak BLOB oyunu zenginleştirilebilir.

Alçak Çift: Alçak çift BLOB oyunlarında; iki oyuncu dip çizgide dururken biri çembere doğru perdeleme yapar. Topu oyuna sokan oyuncuya kısa mesafeden pas atılır. Pası alan oyuncu şut ya da turnike atabilir.

Alçak çift oyunlarında yana katlar ve perdelemeler sıklıkla kullanılmaktadır.

Asansör: Elevator olarak bilinen asansör oyunlarında üç oyuncu dip çizgiye yakın konumlanır. Bir oyuncu potaya doğru kat eder. Topu oyuna sokan oyuncu kat eden oyuncuya yüksek pas atar. Smaç ya da çembere yakın bir atış yapabilir.

BLOB oyunlarında yukarıdaki konumlar oluşturulduktan sonra çeşitli screen, kat ve mini oyunlarla sonuçlar elde edilebilir.

BLOB Oyunlarında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

1. BLOB oyunlarında yaklaşık 8-10 sayılık basket bulunur.
2. 5e0 konumlarıyla genç basketbolculara önemli noktalar vurgulanmalı.
3. BLOB oyunları tamamen anlaşıldıkça 5e5 oynanmalıdır.
4. BLOB oyunlarının nasıl oynanacağının vurgulanması, ne yapıldığından daha önemlidir. Koçlar oyuncuların nasıl yaptığına dikkat etmelidir.
5. Akıcılığın olması için BLOB oyunlarının oyun sistemiyle entegre edilmesi değerlidir.
6. Genç basketbolcu adayların güçlü olacağı şekilde basketbol sahasında konumlandırılmasına dikkat edilmelidir.
7. Topun oyuna sokulacağı zaman genç basketbolcu adaylarına öğretilmelidir. Örneğin hakem topu oyuna sokan oyuncuya verdiğinde oyuncunun topu tokatlamasıyla harekete geçilmelidir.
8. Genç basketbolcu adaylarının pas becerileri gelişmesi için oyun bilgisi gelişimine ihtiyaç vardır.

BLOB oyunlarında topun hızlı ve güvenli bir şekilde topun oyuna sokulması gerektiği unutulmamalıdır. Topu oyuna sokan oyuncunun topu tokatlaması oyunun uygulanması için bir işaret olmalıdır. 

Topun oyuna sokalumasıyla BLOB oyunlarının sistemle bağlantılı olması sistemin işlemesini kolaylaştırır. Ancak kalan zamana göre hemen çembere atak yapılması gerekir.

BLOB Oyunlarındaki Yapı

BLOB oyunlarında top genelde köşe noktalara atılır. Dolayısıyla BLOB savunması yapılırken köşelere atılacak paslara dikkat edilmelidir. Köşelerde kaçırılan hücum oyuncuları sıklıkla üç sayılık basket bulmaktadırlar.

Hücum takımları için BLOB etkili bir strateji oluşturmaktadır. İyi planlanan BLOB oyunları savunma takımının dengesini bozabilir. Bundan dolayı BLOB oyunlarında pozisyon bulmak için screen, kat, yapılarak atak fırsatları yaratılabilir.

Yüksek seviyedeki BLOB oyunları takımların karmaşık set düzenleriyle bağlantılı devam eder. Böylece amaç savunmada zayıflık yaratılmaya çalışılır.

BLOB oyunlarında top başarıyla oyuna sokulduktan sonra, topun etkili olan oyuncuyla buluşturulması sağlanabilir. Tüm oyunculara aldıkları paslarla atak yapabilmeleri için teme becerilerin öğretilmesi koçların görevi olmaktadır.

BLOB Oyunlarındaki Öneriler

Pas, kat ve perdelemeler iyi teknikle uygulandığında başarılı sonuçlar elde edilir. Bunun için genç basketbolcu adaylarının savunmanın konumunu okuyarak sonraki hamleyi tahmin etmeleri gerekir. Yani savunmanın zayıflıklarını, screen savunmalarına nasıl atak yapabileceklerini öğrenmelidir. Bunların yanında savunmanın dikkatsiz davranabileceği her an göz önüne alınmalıdır.

Genç basketbolcu adaylarının savunma oyuncularının onlara sırtı dönük olacağı zamanları gözetleyerek turnike atmak için bir fırsat yakalayabileceğini unutmamalıldır.

Savunmasız kalan oyuncularla give&go taktik atağını kullanmak için genç basketbolcu adayları tetikte beklemelidir.

Eğer savunma oyuncuları topa sırtı dönük konumlanırsa, lob pas atılması için bir işaret olarak değerlendirmeleri gerekir.

Tüm genç basketbolcu adaylarının BLOB oyunlarında güçlü iletişim kurmaları için göz teması ve vücut dilini kullanmaları gerekir.

Basketbolda BLOB nedir sorusuna yanıt vermeye çalıştım. Sonraki basketbol yazılarında görüşmek ümidiyle basketbolla kalın.

Devamını Oku...

Son Saniye Oyunları-23

 Son saniye oyunları adlı yazı dizimin sonuna geldik. 2023-24 euroleague basketbolunda oynanan son saniye oyunlarından final four üçüncülük maçını analiz edeceğiz. 

Olimpiyakos ile Fenerbahçe'nin arasında oynanan maçta bu sezonki son saniye oyunlarının sonuncusunu analiz ederek yazı dizisini bitirmiş olacağım.

Son Saniye Oyunlarındaki Analiz

Euroleague 2023-24 normal sezonunda; 26 tane son saniye oyunlarını izledik. Bunlardan sadece 2 tane son saniye oyununda basket izleyebildik. Biri 15. turdaki Monaco-Panatinaikos maçındaki Panatinaikos basketi. Diğeri 34. turdati Zalgiris-Real Madrid maçındaki Real Madrid basketi oldu.

Play in, play off ve final four maçlarında 4 tane son saniye oyunlarına şahit olduk. Ancak bu oyunların hiç birinde basket izleyemedik.

2023-24 sezonunda euroleague basketbolunda toplam 30 tane son saniye oyunlarını izleyerek basketbolun heyecanını yaşadık. Basket olan her iki maçtaysa deplasman takımları ev sahibi seyircilerini üzerek evlerine yolladı.

Son saniye oyunları yazı serimizdeki son oyun final four üçüncülük maçında Olimpiakos ile Fenerbahçe arasında oynandı. Şimdi bu son saniye oyunlarını analiz edelim.

Final Four 2024 Berlin | Olimpiyakos vs Fenerbahçe Üçüncülük Maçı

2024 Berlin final four müsabakalarında boy gösteren her iki takım üçüncülük maçında karşı karşıya geldi. Üçüncülük maçı olması sebebiyle mücadelenin çok yüksek olmadığı ancak oyun sonunun heyecanlı olduğu bir maç oldu.

Maçın bitimine 0,7 saniye kala 87-84 Olimpiyakos üstünlüğü vardı. Fenerbahçe moladan aşağıdaki beşle döndü. Sahaya yerleşimi, oyundaki beşin istatistikleri ve öne çıkan oyuncularıysa şöyle oldu.

Fenerbahçe'de topu oyuna N.Calathes (1) sokmaya hazırlandı. Yüksek postta top tarafındaki dirsekte S.Wilbekin (2), ortada N.Hayes-Davis (3) zayıf taraftaki dirsekte S.Şanlı (5), zayıf taraftaki kanattaysa T.Dorsey (4) yer aldı. Maçın öne çıkanları ve oyundaki son beşin istatistikleriyse,

G 33 N.Calathes; 3 sayı, 1/3 iki sayılık, 0/2 üç sayılık, 1/1 serbest atış, 3 hücum ribaundu, 4 asist, 6 verimlilik.

G 3 S.Wilbekin; 16 sayı, 1/4 iki sayılık, 4/6 üç sayılık, 2/2 serbest atış, 1 hücum ribaundu, 4 asist, 24 verimlilik.

F 11 N.Hayes-Davis; 3 sayı, 0/3 iki sayılık, 1/2 üç sayılık, 1 hücum ribaundu, 3 asist, 6 verimlilik.

G 27 T.Dorsey; 5 sayı, 0/1 iki sayılık, 1/3 üç sayılık, 2/4 serbest atış, 1 verimlilik.

P 5 S.Şanlı; 11 sayı, 1/1 iki sayılık, 3/7 üç sayılık, 4 asist, 10 verimlilik.

S.Wilbekin; 24 verimlilikle maçın lideri, 5 asistle takımın lideriydi. N.Calathes; 3 hücum ribaunduyla takımın lideriydi.

Fenerbahçe'nin İlk Atağı

3 ve 5 numara sıralı screen kullanarak 4 numarayı çember altına gönderdiler. Ancak Fenerbahçe'nin üç sayılık baskete ihtiyacı olduğundan 4 numaraya pas atılamazdı. Çünkü topu dışarı çıkaracak zaman yoktu. Fenerbahçe'nin sadece 0,7 saniyesi vardı. Ancak 4 numaranın katı alan açmak adına fake kat olarak önemli bir iş görüyordu.

Sıralı perdelemenin ardından 2 numara 3 numaraya screen yaptı. 3 numara perdelemeden faydalanarak top tarafındaki kanada kuvvetli bir kat yaptı. Pas alabilseydi üç sayılık atış atabilirdi ancak pas verilemeyince son saniye oyunları için sıradaki opsiyona geçilmiş oldu.

Fenerbahçenin Final Atağı

5 numara flare pick yaparak 2 numarayı flare katla zayıf kanada gönderdi. Eğer 2 numaraya pas atılabilseydi yine üç sayılık basket kullanılabilirdi. Ancak pas verilemedi. 5 numara flare pick yaptıktan sonra pop out yaptı.

Pop out yapan 5 numara pası aldı. Bir önceki pozisyonda üç sayılık bulduğu için eli sıcak diye düşünüldüğünden olsa Fenerbahçe'nin A planının bu olduğunu düşünüyorum.

Pası alan 5 numara önce fake atıp şutunu attı ve isabetli üç sayılık basket oldu. Ancak 5 numara fake atarken oyun süresi bittiğinden dolayı basket geçersiz sayıldı. Böylece 2024 Berlin final four müsabakalarında Olimpiyakos üçüncü, Fenerbahçe dördüncü oldu.

Fenerbahçe'nin Son Saniye Oyunlarını İzleyelim

Bu yazıyla 2023-24 euroleague basketbolunda 30. son saniye oyunlarını analiz etmiş olduk.

Analizini yapacağımız başka yazılarda görüşmek ümidiyle basketbolla kalın.

Devamını Oku...