Adam adama savunmanın dayanaklarında 3 sorumluluk yatar. Bunlar; topu savunma, deny ve yardımdır. Bu sorumlulukları anlayan genç basketbolcu adayı iyi birer savunma oyuncusu haline gelebilir.
Adam
Adama Savunmanın Temelleri
Adam adama savunmayı öğrenen genç basketbolcu adayı, ileride karşılaşacağı her tür savunmayı yapacak temel becerileri kazanır. Adam adama savunmanın dayanaklarını oluşturan 3 temel sorumluluk nedir? Onu yanıtlayalım.
Topu
Savunma
Adam adama savunmada
topu savunan oyuncunun rolü şudur. Hücum oyuncusunu kenar çizgisi ve dip
çizgiye doğru yönlendirerek onları kontrol altında tutmak olmalıdır.
Topun basketbol sahanın neresinde
olduğuna bakmadan toplu oyuncuyu kontrol altına almak ana amaçtır. Savunma
oyuncusu yenilecekse olsa bile, bunun yan çizgiye doğru olması istenir. Bu nedenle
topu savunan oyuncu ortaya giden koridoru kapatacak bir konumda olmalıdır.
Hücum oyuncusunun top
kontrolü kötü olmadığı sürece top çalmaya çalışmak doğru bir tercih değildir. Faul düdüğünün çalınması ya da hücum oyuncusunun savunmayı geçmesi daha kötü bir senaryodur.
Savunma oyuncusu topu etkili savunmak istiyorsa, aşağıdaki kriterleri yerine getirmelildir.
Savunma
yapma isteği.
İyi
bir savunma oyuncusu olmanın en büyük farkı savunma isteğidir. İyi bir savunma oyuncusu olmak
isteyen basketbolcu adayı, savunmada doğru pozisyonlarda kalmaya, rakibine
baskı yapmaya, boştaki toplara atlamaya ve uygun pozisyonlarda atak yapmaya
hazır ve istekli olan oyuncudur.
Savunma
oyuncusu dengeli bir pozisyonda olmalıdır.
Topu savunan oyuncu, hücum oyuncusuna olabildiğince çabuk reaksiyon gösterebilecek bir
pozisyonda durmalıdır. Bunun için en ideal pozisyon savunma pozisyonu “Stance” becerisini öğrenmelidir.
Stance pozisyonu, savunma
oyuncularının aşağıda kalmalarını, göğüslerini yukarıda tutmalarını ve her iki bacağa
eşit miktarda ağırlık vererek yapmalıdır.
Ortayı kapatmalıdır.
Hücum oyuncusunun kenar çizgisine
gitmesi için ortayı kapatacak bir konumda pozisyon almalıdır.
Toptan
bir kol mesafe uzakta durulmalıdır.
Savunma oyuncusu, kollarını uzattığında
savunduğu oyuncuya dokunabilecek bir mesafede durmalıdır. Ancak oyuncuların kişisel özelliklerine göre bu mesafe biraz azalır ya da artar.
Savunma
oyuncusunun gözleri rakibin göğsünde olmalıdır.
Bir hücum oyuncusunun kafası,
gözleri veya vücuduyla fake atması çok kolaydır. Hücum oyuncusunun fake
atmasının en zor olan yeri ise göğüsleridir. Savunma oyucusu hücum oyuncusunun göğsüne bakarak dengesini sağlamaya çalışmalıdır.
Bir
Pas Mesafe | Deny Yapma
Toptan bir pas uzakta
olan oyuncular, pas aldırmama savunması yapmalıdır. Pas aldırmama savunmasına terminolojide “deny” adı verilmektedir.
Kapalı deny yapan savunma
oyuncusunun bir eli ve bir ayağı her zaman pas kanalında olmalıdır. Göğsü rakibine
dönük olmalıdır. Hem topu hem de hücum oyuncusunu görmek için topa omzunun
üzerinden bakmalıdır.
Günümüz basketbolunda sıklıkla açık deny kullanılmaktadır. Açık deny'da savunma oyuncusu pas kanalını el ve koluyla kapatmaz. Ancak pas atıldığındaysa atılan pası alacak bir pozisyonda durmalıdır. Açık deny, hücum oyuncusunun backdoor atağına karşı bir savunma gelişimidir. Bu konumda savunma oyuncusu çembere doğru kayma adımı yapabilir.
Amaç, hücum
oyuncusunun attığı tüm pasları engellemektir. Adam adama
savunmanın agresif bir savunma olmasının nedeni olarak bu özelliğinden gelmektedir.
Deny yapan oyuncunun yapması gereken mesafe, hücum oyuncusunun toptan uzak olduğu mesafeye bağlı
olarak değişmektedir. Prensip olarak, pas atıldığında topu kapabilecek bir
mesafede durulacak yer olarak oyuncunun kendi insiyatifinde olmaktadır.
Deny yapan oyuncu için ip uçları
1. Pas kanalına bir el ve ayağını koymalıdır.
2. Göğsün doğrudan rakibe dönük olmasını sağlamalıdır.
3. Topu ve hücum oyuncusunu görmek için uygun bir açıda durmalıdır.
İki
Pas Mesafe | Yardım Savunması
Adam adama savunmada toptan 2 veya daha
fazla pas mesafesinde olan savunma oyuncuları yardıma gelir. Burada topsuz savunma
oyuncuları “top-ben-adam” üçgen pozisyonunda durmaları gerekmektedir.
Üçgen duruşu; savunma
oyuncusu kollarını öne ve yana doğru açtığında, bir elinin topu, bir elinin savunduğu adamı gösteren pozisyondur.
Savunma oyuncusu bu
duruşta topu ve savunduğu adamı aynı anda görecek bir açıda durmalıdır. Üçgen
konumunda bulunan savunma oyuncularının ayrıca çembere doğru yaklaşmaları gereklidir.
Yardıma gelecek
savunma oyuncusunun konumu, topun sahanın neresinde olduğuna ve rakip oyuncunun
nerede olduğuna bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Top tarafında olmayan
zayıf taraftaki iki pas uzaktaki savunma oyuncuları bu konudaki en önemli
kavram olan High ve Low (Yüksek ve Alçak) pozisyon kavramlarını bilmelidir.
Top kanatta ya da
köşede olduğunda, iki pas mesafedeki 2 oyuncu her zaman yardım çizgisinde
olmalıdır.
Çembere yakın savunma oyuncusu Alçak pozisyondadır. Serbest atış çizgisine yakın savunma
oyuncusu yüksek pozisyonundadır.
Buradaki 2 savunma
oyuncusu rakibin potaya yapacağı ataklarda rollerini ve rotasyonlarını daha
kolay anlamaları için Yüksek ve Alçak terminolojisi kullanılabilir.
Adam adama savunmanın dayanaklarını göz önüne alarak nasıl defans yapılacağı konusunu önümüzdeki yazıda kaleme alacağım.
Şimdilik adam adama savunmanın dayanaklarındaki 3 temel sorumluluğu kavramanız ümidiyle basketbolla kalın.