Basketbol sahasında topun basket olması oyun sonucuna etki eden şeydir.. Basketbolda bitirişleri bunun için çok çalışmanız gerekir. İyi basketbol oynamak yetmez. Sonuçta topun basket olup olmaması sonucu belirler.
Basketbolda bitirişler, basket yapmak amacıyla çalışılır. Basketboldaki belli başlı bitirişler bu yazının ana konusunu oluşturmaktadır.
Basketbolda Bitiriş Yapma
Basketbol maçında tabelada önde olan takım oyunu kazanır. Basketbol maçını kazanmak için atışların yüzdeli isabet sağlaması önemli olmaktadır. Çembere yakın olan basketboldaki bitirişler bugünkü konumuz olmaktadır.
Pota altı bitirişlerin tamamının bir basketbolcu adayı tarafından yapılması mümkün değildir. Anlatacağım yaklaşık 20 bitirişin 3-4 tanesini basketbolcu adayının iyi yapması önemlidir.
Genç basketbolcu adayı şunu unutmamalıdır. Basketbolda ne kadar çok bitiriş çalışırsanız, bireysel gelişiminiz de o kadar ilerler.
Driller: Basketbolda Bitiriş ve Bitiriş 2.0
Genç basketbolcu adayı, tercih ettiği basketboldaki pota altı bitirişlerini her gün çalışmalıdır. Genç basketbolcu adayının hareketleri otomatik hale gelmelidir. Denge ve koordinasyon çalışmalarının kazanılması için bu gereklidir.
Basketbolda bazı bitirişlere bakmadan önce sizlere 2 tane bitiriş drillini anlatmak istiyorum. Bitiriş ve Bitiriş 2.0. Basketbol eğitimi alan genç basketbolcu adayının bireysel gelişimini basketboldaki bitiriş antrenmanlarıyla ilerleteceğine inanıyorum.
Bitiriş
Basketbolcu adayları bitiriş drillerinde hızlı olmalıdır. Drill esnasında trafik içerisinde zaman kaybetmeden atış kullanmalıdır. Her oyuncu kendi ribaundunu aldıktan sonra hemen sıraya geçmelidir. Tüm bu işlemlerde çabuk olmak bireysel gelişimi açısından önemlidir.
Bitiriş 2.0
Bitiriş drilli tüm oyuncular bitiriş 2.0'da aynı yaklaşımı izlemelidir. Trafik içinde hızlı ve çabuk atış bulduktan sonra sıraya çabucak geçilmelidir.
Her iki drillde basketbol eğitimi alan genç basketbolcu adayının basketbolda bitiriş becerileri zamanla ustalık kazanır. Ustalık kazanan genç basketbolcu adayları artık bitirişlerine süsleme ekleyebilir.
Sonuç olarak;
Bireysel gelişim açısından değerli olan basketbolda bitiriş çalışmalarını basketbolcu adayının her gün en az 5 dakika çalışmasını tavsiye ederim.
Bitirişlerin neredeyse tamamında paslar iki elle atılıp, iki elle yakalanmalıdır. Neredeyse bitirişlerin tamamında potalı basket atılması genç basketbolcu adaylarının bireysel gelişimleri için çok önemlidir.
Bitiriş 2.0 drillinde ise; post up çalışmaları rahatlıkla geliştirilebilir.
Basketboldaki Bazı Bitirişler
Boyalı bölgede topla buluştuğunuzda türlü türlü savunma konumlarıyla karşı karşıya gelirsiniz. Bu savunma konumlarını aşabilmek için boyalı bölgedeki bitirişleri her gün 5 dakika çalışılmanın faydasını kısa sürede göreceksiniz.
Genç basketbolcu adayı ortalamalarında bir artış görecektir. Çemberi tehdit gücü artacaktır. Zor görünen bazı konumların aslında o kadar zor olmadığını fark edecektir. Bu bitirişlerle sonuca gidileceğini görecektir.
Basketbolda bazı bitirişleri kısaca tanımlayalım:
Yüklenme
Tek zamanlı ya da çift zamanlı stopu biraz daha öne doğru sıçrayarak yaparsak basketbolda bu bitirişin adı "Yüklenme" olur.
Ya iki ayağımız havadayken topu yakalamalıyız. Ya da topu aldıktan sonra öne doğru bir sıçrama gerçekleşmelidir.
Konma gerçekleştiğinde gövdemizin çembere dönük olmasına dikkat etmeliyiz.
Pull Up
Pas alırken bir ayağımızla yere sağlam basarak topu yakalarız. Bu ayağa "Saplama Adımı" denir. Gerideki ayağımızı saplama adımımızın yanına getirip sıçrayarak atışımızı kullanırız.
Bu bitiriş ilerde dribling üstü atılacak pull up şutlara hazırlık yapar. Her gen basketbolcu adayının formuna uygun yapmasına dikkat edilmelidir.
Pump
Top yakalandıktan sonra basketbolcu adayı iki eliyle topu başının üzerine hızlıca kaldırarak fake atar. Ardından atışını kullanır.
Özellikle boyalı bölgede çembere yakınken, savunmanın blok tehditlerini ölçen, savunmayı aldatan bir beceri olarak göze çarpmaktadır.
Etkili kullanıldığında genç basketbolcu adaylarının çembere gitme gibi alışkanlıklarını kazanmalarına yardım eder.
Cross Step ve Hook Shot
Cross Step; top yakalandıktan sonra çapraz adım kullanarak vücudumuzu savunma ve topun arasına koyarak kullandığımız bir beceridir.
Burada çok yakın savunma oyuncularıyla karşı karşıya kalınacağı düşünüleceği için oyuncular cross step adımını yaptıklarında topu başlarının üzerinde hatta biraz da başın gerisinde alır.
Ardından hook shot atılmalıdır. Burada potalı basket atmak yerine çemberin için bırakmak için hook shoot atılır.
Hook shot; topu omuzumuzdan yukarı kaldırıp hafif bilek hareketiyle topun çembere gönderilmesiyle gerçekleşir. Vücudumuz savunmaya karşı yan durmalı ve şut formatıyla aynı olacak şekilde yandan bilek bükülerek top potaya atılmalıdır.
Up&Under
Topa yakın ayakla pull up adımıyla pas alınır. Gerideki ayağımızı saplama adımının biraz önüne getirerek tek el ile pump gibi fake atılır.
Sonra öne doğru pivot yaparak çembere dönülürek atış yapılır. Hook shot gibi çembere dönülür. Ancak bu kez vücudumuz çembere döneceği için şut formatıyla topu fileye bırakmakta fayda vardır.
Potalı atışın yapılacağı pozisyonları olmakla birlikte nadiren çembere atış gerektiren bitirişlerden biridir.
Inverted Jump Stop
Bu hareketi en iyi uygulayan oyuncu Fenerbahçe Beko'da da basketbol oynamış Jan Vesely'dir. Çoğunlukta pivot oyuncularının iyi yapması gerekmektedir. Fastbreak bitirişlerinde ve penetre sonunda içerideki uzun pası aldığında savunmayı kolaylıkla geçip bulabileceği bir bitiriş türüdür.
Pull up adımıyla top yakalanır. Gerideki adım saplama adımının önüne konur. Adımlama tamamlandıktan sonra yukarı ve ileri doğru yapılan bir sıçrayıştan sonra atış kullanılır.
Ters Atış
Basketboldaki bu bitiriş oldukça şaşırtıcıdır. Sıklıkla savunma gafil avlanmaktadır. Hemen hemen her iyi basketbolcunun basketboldaki bu bitirişi kullanır.
Pas alındığında; dribling kullanılarak panyanın arkasından gidilmek istenir. Sıklıkla savunma oyuncuları toplu oyuncu panyanın arkasında kaldığını düşünerek savunmada bir anlık gevşer.
İşte tam bu anda uzun bir pull up adımıyla çembere doğru atak yapılır. Baş yukarı kaldırılarak çemberin konumu görünür. Ardından bileğimizle geriye doğru kıvrak bir hareketle genelde potalı bir atış yapılır.
Bu bitirişi bir zamanlar ligimizde Anadolu Efes forması giymiş olan pivot oyuncusu Karpas Kambala çok iyi yapardı.
Turnike
Dribling yaptıktan sonra ya da pas yakalandıktan sonra iki adım atıp zıplayarak gerçekleştirdiğimiz bir bitiriştir. Basketbolda turnike bitirişi "El Alttan Atış, El Üstten Atış" "Düz Turnike, Ters Turnike" olarak olarak çeşitlenmektedir.
Küçük yaştaki basketbolcu adaylarının el üstten camdan atış kullanmaları ilerde onların delicilik özelliklerine katkı katkı sağlayacaktır.
Euro Step
Turnike adımıyla yapılan bir atıştır. Basketboldaki bu bitirişte adımlarımızı zikzak şeklinde yaparız. Zik zak turnike adımlaması "euro step" adını alan basketboldaki bir bitiriştir.
Genelde iki savunma oyuncusu arasındaki boşluk değerlendirilir. İlk adımı fake atmak için kullanırız.
Reverse Step
Reverse hareketine benzediği için bu adı alan bir bitiriştir. İster pas alındıktan sonra, isterse driblingten sonra top yakalanınca geriye doğru adımlamanın olduğu basketboldaki bitiriştir.
Bu bitirişlerin iyi yapılması için özellikle çift zamanlı stop, geriye pivot, dönerek pivot becerilerinin kazanılması gerekmektedir. Aksi durumda reverse step benzeri çalışmalarda kötü pozisyonlar ile baş başa kalabiliriz.
Spining Move
Reverse Step ile aynı dönüşü içeren bir bitiriştir. Ancak farkı şudur. Basketbolcu adayı bir eliyle topun yakın olduğu ayağın yanına bir dribling yaparak dönerek atışını kullanır.
Burada topun vücuda yakın dribling yapılmasının amacı yakın savunmada bulunan oyuncuyla temas alıp onu geçmektir.
Basketbolda bir pivot bitiriş olan "Spining Move" etkilidir. Pivot oyuncularının bireysel gelişimi için ihtiyaç olan teknik bir beceridir.
Alley Hoop
Sıçrayıştan sonra ayaklar havada iken topun yakalanıp, yere konmadan önce atışın gerçekleşmesine terminolojide "Alley Hoop" denir.
Back Door
Hemen hemen basketbolun içinde olan herkesin bildiği teknik bir beceridir. Kısaca şöyle tanımlayabilirim. Cut eden oyuncun bir anda keskin bir yön değişikliği yaparak savunmanın arkasına sarkmasıdır. Sarktıktan sonra pas alırsa kolay bir basket gelir.
Jump Shot
İster dribling yaptıktan sonra olsun, isterseniz pas aldıktan sonra olsun fark etmez. Tek zamanlı, stop, çift zamanlı stop ya da pull up adımı yapılarak şutun kullanılmasına "Jump Shot" denir.
Yetenek barındıran bir teknik beceri olarak müsabakalarda gördüğüm bir konum ile şöyle örneklendirmek istiyorum.
Penetre edildiğine ya da coast to coast potaya gidildiğinde savunmanın close out atak yapmak için hamle yapar. Böyle bir savunma atağı görüldüğünde, savunma oyuncusu pozisyon almadan önce atılan jump shot yetenek barındıran bir beceridir.
Bu jump shot fastbreak ataklarında kullanılmaktadır. Özellikle kısa oyunculardan çok iyi jump shot beklenir. Basketboldaki bu bitirişin antrenmandan sonra çalışmalıdır.
Step Back
Günümüz kısa oyuncularının çok kullandığı bir şuttur. Bu bitiriş savunmadan uzaklaşarak şut açısı bulmayı hedeflemektedir.
Dribling ile ilerlerken ileriye doğru hızlıca bir yapılır. Ardından geriye iki adım atılarak savunma ile aradaki mesafe açılır. Bu mesafeden faydalanılarak şut atılmalıdır.
Fade Away
Yine günümüz oyuncularının özellikle uzun oyuncuların kullanmış oldukları bir bitiriştir. Micheal Jordan ile popülerlik kazanan bu bitirişe kendisinin imza hareketi olan Dirk Nowitzki örnek gösterilebilir.
Savunma oyuncusuna yan ya da sırtımız dönük iken, savunma oyuncusuna yüzümüzü dönüp geriye çekilerek atılan atışa "Fade Away" denilmektedir.
Floater (Gözyaşı Damlası)
Floater; modern basketbolda kısaların ekmek peynir yer gibi başarılı bir şekilde yapması gereken basketboldaki bir bitiriştir.
Artık modern basketbolda savunmalar o kadar atletik bir yapı kazandı ki uzunlar dahi çok çabuk şekilde "Help&Recover"ı kolaylıkla yapmaktadır. Hal böyle olunca floater atışlar çok önem kazanmaya başladı.
Çoğunlukla turnikenin ilk adımından sonra, daha ikinci adım zemine konmadan yapılan atıştır. Ancak pull up ve stoplarla da yapılagelmektedir.
Burada dikkat edilmesi gereken şey, savunma oyuncusu henüz yardıma gelemeden atışın kullanılmasıdır.
Buradaki şut oyuncunun kendi stiliyle attığı bir şut değildir. Top çok yükseklere atılarak, en yüksek noktasına ulaşan topun direk çembere gitmesidir.
Basketboldaki bu bitirişte topun pas ile şut arasında bir atış şeklinde büyük bir oval halinde gitmesi olarak tanımlanabilir.
Kısa oyuncuların basketboldaki bireysel gelişimleri için gereklidir. Kısa oyunculara fark yaratan teknik bir beceridir. Floater, kesinlikle repertuarda yer almalıdır.
Omuzlama
Bireysel Gelişim Antrenör seminerinde Orhun Ene'den öğrendiğim bir bitiriştir. Kısa oyuncuların potaya giderken yakın savunmalara ya da uzun oyuncularla temas alarak potaya gidebilmesinin önünü açmaktadır.
Dribling ile potaya giderken savunmayla temas aldığımız anda, savunmayı omuzlayarak çembere gidilir. Turnikeye başlandığında top tek elle kavranır. Savunmanın uzak noktasında tutulan topu son anda çembere uzanarak potaya atılır.
Özelliklek fastbreak savunmasındaki son oyuncuya karşı başarıyla yapılmaktadır. Kısaların Floater ve Omuzlamayı çok iyi öğrenmelerini ve uygulamalarını kesinlikle tavsiye ederim.
Smaç (Dunk)
Çembere en yakın yapılan atıştır. Bu atışı yapabilmek için ya çemberin üzerine kadar sıçrayabilmek gerekir. Ya da yeterince uzun oyuncu olmak gerekir.
Başarılı bitirişler yapmanız ümidiyle, basketbolla kalmanızı dilerim.
