Basketbolda ATO Nedir?

 Basketbolda ATO; "after time" out tamlamasının baş haflerinden oluşan kısaltmadır. Basketbolda ATO mola dönüşü bir takımın kullandığı kısa oyunları ifade eder.

ATO bir basketbol takımının mola sonrasında uyguladığı stratejilerdir. Bu oyunlar genelde belli bir hücumun planından oluşur. Oyuncuların belirli pozisyonlara yerleşmesiyle avantaj sağlanmaya çalışılır.

ATO Oyunları Hakkında

ATO oyunlarını koçlar takımlarının güçlü yönlerini kullanarak veya rakibin savunmadaki zayıflıklarından yararlanarak molada kurguladıkları kısa oyunlardır. ATO oyunlarında basket atmak amaçlandığı için oyunun kritik noktalarında büyük öneme sahip olur.

Başarılı oynanmış bir ATO oyunu, maçın momentumunu değiştirebileceği gibi oyunun sonucuna etki edebilir. Koçlar molada stratejiler geliştirir. Bir denge kurarak sayı bulmak için plan yapar. 

Basketbolda ATO oyunları genelde savunmanın zayıflıklarını kullanmak ya da bir oyuncuya basket atama fırsatı oluşturmak için kurgulanır. Ayrıca basketbolda ATO oyunları sıklıkla takımın hücum düzeni içerisinde oluşturulan konuma uygun bir dizilim gerçekleştirilerek yapılmaktadır. 

ATO Oyunlarında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Öncelikle basketbolda ATO terimi kullanıldığında molada planlanmış bir stratejinin uygulandığı anlaşılır. Bu oyunlar mola esnasında planlanarak uygulanmaktadır. Basketbol koçları ATO oyunlarını genellikle oyunun kritik anlarında basket bulma yüzdesini yüksek tutmak için planlar. Sıklıkla bir set hücumunun bir parçasını özelleştirerek strateji kurarlar.

Basketbolda ATO oyunlarının kullanılmasında söz konusu olan unsurlar şöyle sıralanabilir:

1. X Faktör

Basketbolda ATO oyunları savunmayı avlamak için yapılır. Koçlar savunmanın zayıflıklarını görerek zayıflıktan yararlanmak için strateji kurar. Unutulmamalıdır ki; bir zayıflıktan yararlandığını sürece orası zayıflıktır. Bundan dolayı koçların savunmanın zayıflıklarını tespit edip oraya atak yapması basketbolda ATO oyunlarının başarılı olması için bir sebep teşkil eder. 

2. Eşleşmeler

Koçlar molada takımların güçlü ve zayıf yönlerini analiz eder. Bu analizden sonra atak yapılacak belirli oyuncular seçilir. Böylece ATO oyununda basket bulma olasılığı arttırılabilir.

3. Stratejik Konum Oluşturma

Basketbolda ATO oyunlarında boş şutlar, penetre yapmak için oyuncuların katları, screen ve topun rotasyonu bir bütünlük oluşturmaktadır. Bundan dolayı basket bulma opsiyonları yaratmak için oyuncuların stratejik olarak konumlandırılması gerekir. Stratejik konumlandırma yapıldığında istenilen boş şut, pas ya da penetrenin başarılı olması söz konusu olabilir.

4. ATO Oyununun Hızı

ATO oyunları genelde hızlı uygulanması gereken bir tasarım içerisindedir. Moladan sonra oyunda kalan süreyi en verimli şekilde değerlendirmek için basketbolda ATO oyunları genelde hızlı uygulanmalıdır. Sürenin bitimine az bir zaman kalmış olabilir. Süreye ihtiyaç olabilir. Tüm bunlardan dolayı ATO genelde hızlı yapılmalıdır.

5. Opsiyonlar

Basketbolda ATO oyunları genelde birden fazla opsiyon içermelidir. A planı işlemediğinde B planı devreye girmelidir. Böylece hücum oyuncuları savunmayı okuyarak en iyi kararı verme konusunda karar vermeleri sağlanır.

ATO Oyunu Örnekleri

Basketbolda ATO oyunları örnekleri arasında dip (BLOB), kenar (SLOB) veya set hücumlarının bir parçası gösterilebilir. 

ATO oyunlarının başarısı koçun oyunu anlama yeteneği, oyuncuların uygulaması ve savunmanın becerisi gibi faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösterir.

Basketbolda mola dönüşü oyunlar olan ATO terimi hakkında yeterince bilgilendirme yaptığımı umarak basketbolla kalmanızı dilerim.

Devamını Oku...

Son Saniye Oyunları-5

 Basketboldaki son saniye oyunlarının beşincisinde 2023-24 euroleague sezonu dokuzuncu turunda Zalgiris ile Bayern Münih'in son oyununu analiz edeceğiz.

Kaybettiren Son Saniye Oyunu

Euroleague dokuzuncu haftasında yapılan son saniye oyunu yine sonuçsuz kaldı. Ev sahibi Zalgiris son saniye oyununda basket yemeyerek seyircilerinin basketbola doymasını sağladı.

Geçen turların aksine bu maçın son saniye oyunu tam sahadan topu getirerek gerçekleşti. Maçın bitimine 9 saniye kalması tam sahadan topu getirmek için yeterli olacağından Bayern molada son saniye oyununu tam sahadan hazırlık yaparak oynadı.

Son Saniye Oyunundan Önceki Durum

Bayern Münih sahaya 4 guard oyuncusu ve 1 pivot oyuncusuyla döndü. Topa sahip olma becerileri yüksek olan oyuncularla sahada yer almasının sebebi şu olabilir: 

A planı işlemediğinde topu alacak oyuncunun potaya son atışı başarılı gerçekleştirmesi olabilir. Diğer düşünceyse, ortaya seken topu alıp başarılı son atışı gerçekleştirebilecek potansiyel oyuncuları sahada tutmak olabilir.

Maçın bitimine 9 saniye kala Bayern takımının son saniye oyununda sahada yer alan oyuncuların istatistikleri aşağıdaki gibiydi.

1 G S.Francisco; 3 sayı, 0/2 iki sayı, 1/2 üç sayı, 2 asist, 1 verimlilik.

0 G N.Weiler-Babb; 11 sayı, 2/2 iki sayı, 2/5 üç sayı, 1/1 faul atışı, 5 asist, 20 verimlilik.

10 G L.Bolmaro; 12 sayı, 5/8 iki sayı, 0/1 üç sayı, 2/2 faul atışı, 4 asist, 18 verimlilik.

3 G C.Edwards; 6 sayı, 0/3 iki sayı, 2/8 üç sayı, 1 asist, 1 verimlilik.

14 P S.Ibaka; 20 sayı, 7/15 iki sayı, 2/2 üç sayı, 0/1 faul atışı, 1 asist, 22 verimlilik.

S.Ibaka, 22 verimlilik, 20 sayı, 3 hücum ribaundu, %100 üç sayı oranıyla maçın lideri konumundaydı. N.Weiler-Babb, 5 asistle maçın lideri olan oyuncu konumundaydı.

Basketbol istatistiklerine baktığımızda sanki son saniye oyunu S.Ibaka kullanacak gibi duruyordu. Fakat mola dönüşünde son saniye oyununun maç topunu %62,5 iki sayı oranıyla L.Bolmaro kullandı. Girmeyen iki sayılık atış maçı Zalgiris'e kazandırdı.

Şimdi son saniye oyunu nasıl gelişmiş ona bakalım.

Son Saniye Oyunu Öncesindeki Konum

Son saniye oyunu hazırlığı için Bayern şekildeki gibi sahaya yerleşti. Topu oyuna 1(Bolmaro) sokmakla görevliyken. Dirseklerde top tarafında 3(Babb), zayıf tarafta 2(Francisco) yerleşti. Hücum sahasında top tarafındaki kısa köşeye 5(Ibaka) yerleşirken, high postta 4(Edwards) yer aldı.

Topun Oyuna Sokulması

3 numara curl cut yapmasının artından 2 topa yönelerek pas alır. 3 numara cut yapamaya devam devam ederek hücum sahasına geçer.

Tam Sahardan Yarı Sahaya Geçiş

2 pası aldıktan sonra, 1 numara sahaya girer ve hand off pas alır. 2 numara 1'e pas verdikten sonra zayıf tarafa cut ederek hücum sahasına gitmektedir.

Son saniye oyununun yarı saha atağının başlaması için oyuncular konumlarına yerleştiler. Basketbol sahasında son saniye oyunu için; 3 zayıf taraftaki köşeye, 2 off guard pozisyonuna giderken. 1 numara çift guard noktasına dribling yaparak yerleşir.

4 numara down pick yaparak 5 numarayı high posta çıkarır. Buradaki amaçlardan biri 5 numaranın curl cut yaparak çember altında basket bulmasıydı. Ancak Bayern bu planı devreye sokmadı. Dow pick'ten sonra 4 numara zayıf taraftaki kanada çıkarak pozisyonu aldı.

Yarı Saha Son Saniye Oyununun Başlaması

Bayern son saniye oyununun ana planını şöyle oynadı: High posta screen kullanarak çıkan 5 numara 1 numarayla pick&rol oynadı. 1 numara pick&roll oyununu oynayarak dirsekten el üstünden şut attı. Girmeyen topu tamamlamak için süre kalmayınca Zalgiris evinde son saniye oyununu savunarak maçı kazandı.

Zalgiris-Bayern Son Saniye Oyunu 

Sonraki son saniye oyununda görüşene kadar basketbolla kalın.

Devamını Oku...

Son Saniye Oyunları-4

 Bu yazımda 2023-24 euroleague sezonu 7. turundaki son saniye oyununu analiz edeceğiz. Basketbol takımlarından Olympiacos ile Baskonia arasında oynanan maçta Olympiacos'un son saniye oyunu gelecek.

Son Saniye Oyunuyla İlgili

Olympiacos maçın son 0,7 saniyesinde 74-75 gerideydi. Mola alan koç G. Bartzokas maçı kazandıracak son saniye oyunu taktiğini çizdi. Euroleague 7. turunda izlediğimiz bu son saniye oyununda sayı çıkmadı.

Basketbol maçı izlemeye gelen seyirciler üzüntüyle maçtan ayrıldı. Son saniye oyunlarının verdiği muhteşem heyecan ev sahibi lehine bitmiş olsaydı, herhalde seyirci geceyi büyük bir keyifle kapatacaktı. Ama olmadı.

Son Saniye Oyunundaki Son Durum

0,7 saniye kala Olympiacos mola aldı. Molada koç G.Bartzakos gerekli taktikleri çizgdi ve takımını saha gönderdi. Sahada 3 guard, 1 forvet ve 1 pivot yer aldı. Son saniye oynayacak oyuncuların maçtaki performansları şöyledi:

G 0 T. Walkup; 0/3 3'lük, 0/0 2'lik, 5 asist

G 3 I. Canaan; 23 sayı, 4/6 2'lik, 5/3'lük, 1 asist, 21 verimlilik

G 5 G. Larenzakis; 7 sayı, 1/2 2'lik, 1/2 3'lük, 2/2 faul atışı, 5 verimlilik

F 25 A. Peters; 22 sayı, 3/5 2'lik, 4/6 3'lük, 4/4 faul atışı, 24 verimlilik

P 10 M. Fall; 10 sayı, 4/6 2'lik, 2/4 faul atışı, 24 verimlilik

Maçta A. Peters en skorer ve verimliliği en yüksek oyuncu konumundaydı.

Son Saniye Oyunun Başlangıç Pozisyonu

Maçın son 0,7 saniyesinde topu oyuna 1 sokmaya hazırlanırken, 5 high postta konumlandı. Diğer oyuncular topsuz tarafta 2 kısa köşeye, 3 kanat noktasına, 4 off guard noktasında yer aldı.

Son Saniye Oyununun İlk Atağı

5 numara 2'ye high posta yakın bir yerde screen yaptı. 2'nin buradaki amacı curl cut yaparak sayıya gitmekti ancak bu yapılmadı. 

2 numarayla aynı anda 3 numara cut yaparak 5 numarının üzerinde çembere gider gibi yaparak dışarı açıldı. 3 namaranın amacı pası alıp şut atarak basket atmaktı. Ancak bu plan da gerçekleşmedi.

3 numaranın alanı boşaltmasıyla 4 numara o noktaya gider gibi yapıp topa yöneldi. Eğer savunma takımı bu hareketi kaçırsaydı basket yiyebilirdi. Ancak bu atak istenilen plan değildi.

Son Saniye Oyununun Ana Atağı

5 numara 2'ye screen yaptıktan sonra savunma oyuncusunu sırtladı. 1 numara 5'e alley hoop pası attı. 5 numara topu tipledi ancak sayı olmadı.

Bu pozisyonda basket izleyebilseydik. Salondaki bayram sevincine tanık olabilirdik. Fakat sayı gerçekleşmedi. Seyirciler soğuk bir sessizliğe bürünüp salondan hüzünlü ayrılmış oldu. 

Basketbol oyununda bu maçı ev sahibi Baskonia 75-74 kazanarak evine mutlu döndü.

Son Saniye Oyununun Görüntüsü

Başka bir son saniye oyunu analizinde buluşana kadar basketbolla kalın.

Devamını Oku...

Taktik Bilgisi | Dip Oyunu-1

 Taktik bilgisi gelişimi için bu yazıda dip oyunlarından söz edeceğim. Terminolojide baseline out of bounds'un kısaltılması olan BLOB kullanılmaktadır. Biz genelde dip oyunu terimini kullanacağız.

Bu yazıdaki dip oyununda altyapı basketboluna çok uygun spacing oluşturduğu için detaylarına gireceğim.

Dip Oyunlarının Genel Yapısı

Basketbolda dip oyunlarında esas amaç topun güvenli şekilde oyuna sokulmasıdır. Düşüncenin aksine dip oyunlarında esas amaç baskete atak yapmak değildir. Ana amaç topun güvenli şekilde oyuna sokulmasıyla etkili yarı saha hücumunun hazırlıklarını yapmaktır.

Dip oyunları devreye girdiğinde top genelde köşe noktalarda oyuna sokulur. Çünkü adam adama savunmada dipten oyuna sokulan toplarda savunmanın zaafiyet gösterdiği alanlar köşelerdir.

Top oyuna sokulduktan sonra tepeye götürülerek yarı saha ataklarının başlamasını sağlar. Genel olarak dip oyunlarında bu yol izlenmektedir.

Dip Oyunlarında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

1. Savunma oyuncularının çemberi korumadıkları anda çembere atak yapılarak basit sayılar bulunabilir.
2. Dip oyununda topu savunan oyuncunun topa sırtını dönerse, sırta pas atılarak topu oyuna sokan oyuncunun kolay sayı bulunabilir.
3. Dip oyunlarında genelde perdelemelerde switch yapılır. Savunma screen yapıldığında karışıklık yaşayabilir. Dolayısıyla pick yapılması boş pozisyon yaratabilir.
4. Köşeler genelde doğal pas alma noktasıdır. Buralardan pas alındığında savunmanın bir gecikmesi söz konusu olabilir. Buralardan etkili şut atmak önemli olmaktadır.
5. Dip oyunlarında pas atıldığında ya hemen çembere atak yapılmalı ya da oyun planına uygun devam yoluna girilmelidir.

Dip oyunlarının bu yaklaşımıyla şimdi adam adama savunmaya karşı oynanabilecek dip oyununu anlatalım.

Dip Oyunu-1

Basketbol sahasında bu dip oyununda yerleşim şekilde gibi olur. Zayıf taraftaki köşeye bir oyuncu yerleşirken, topun oyuna sokulacağı hatta 3 oyuncu yerleşir. Low post, high post ve tepede oyuncular bekler.

Dip oyunu 1'in topu tokatlamasıyla başlar.

Dip Oyununun Başlaması

2 back pick yapmak için 3 numaraya doğru atak yapar. 3 numara screen yapıldığında savunma takımı rotasyon problemi yaşadığında çembere yapacağı koşuyla boş bir atış fırsatı yakalayabilir.

Basketbol sahasında dip oyunu şöyle devam eder: 3 numara zayıf taraftaki köşe oyuncusu 4'e screen yapar. Aynı anda 5 numara 2'nin köşeden pas alması için perdeleme yapar. 

4 numara perdelemeden faydalanıp çembere atak yaptığında atak fırsatı yakalayabilir. Ancak oyunun ana planı 2 numaranın köşeden pas almasıdır. 1 numara pas aldığında üçlü tehdit ataklarına mutlaka bakmalıdır.

Dip Oyununda Topun Oyuna Sokulmasından Sonra

2 numara köşeden pas aldığında, 5 numara low posta atak yaparak pozisyon yaratmak ister. 1 numaraysa pas attıktan sonra kuvvetli bir koşuyla tepeye çıkmalıdır. Bu konumlardan sonra  2 numara dribling yaparak kanada gelir.

Dip Oyununda Son Evre

Basketbolda dip oyunu oynanırken güvenli şekilde top oyuna sokulduktan sonra, topun tepeye götürülerek yarı saha atak fırsatlarına bakmakla devam eder. Bu dip oyununda read&react basketbolunun 5-dışarda formatına göre şöyle devam edilebilir.

Zayıf taraftaki köşedeki 3 numara kanada rotasyon yaparken, çembere atak yapan 4 numara zayıf taraftaki köşeye çıkar. 5 numaraysa top tarafındaki köşeye rotasyon gerçekleştirerek read&react basketbolundaki 5-dışarda formatına dönüp yarı saha atak başlar.

Basketbol taktik bilginin gelişmesi amacıyla dipten oyuna sokulan bir oyunu analiz ettik. Umarım sizlere faydalı olmuştur. 

Dip Oyununa Maçtan Örnekler

Sonraki yazılarda görüşene kadar basketbolla kalın.

Devamını Oku...

Basketbolun Büyükustası Aydan Siyavuş

 Basketbolumuzun yaygınlaşmasında katkıları olan basketbolun büyük ustası Aydan Siyavuş'u saygıyla anarım. Kendisinden aldığımız basketbol bayrağını biz de önümüzdeki kuşaklara en iyi şekilde vermek için elimizden geleni yapacağız.

Aydan Siyavuş'un ölüm yıldönümü vesilesiyle kaybettiğimiz tüm basketbol insanlarına saygılarımı sunarım. Basketbolun ışığında uyusunlar.

Büyükusta Aydan Siyavuş

Basketbolumuzun büyükustası Aydan Siyavuş'un basketbol yaşantısı boyunca yaşadığı bazı kesitler şunlardır:

• Koçluğa Kadıköyspor'un altyapısıyla başlayan Aydan Siyavuş daha sonra Kadıköyspor A takımını çalıştırdı. 
• Kulübüm İTÜ ile yıldızlar Türkiye şampiyonluğu yaşadı.
• A milli takımımızın baş antrenörlüğünü yaptı.
• Moda, İTÜ, Eczacıbaşı, Efes Pilsen, Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş, Çukurova, Darüşşafaka ve Karşıyaka'da baş antrenörlük yaptı.
• A milli takımımızla Balkan şampiyonluğu kazandı.
• Efes Pilsen ile Koraç Kupasında çeyrek final oynadı.
• Basketbol süper liginde 7 şampiyonluk yaşadı.

Basketbolla Biten Bir Ömür

Basketbolun büyükustası Aydan Siyavuş Galatasaray'ın baş antrenörlüğünü yaparken 11 Ocak 1988'de geçirdiği kalp krizi nedeniyle hayata gözlerini yumdu.

Yüzlerce basketbolsevere ilham kaynağı olan Aydan Siyavuş'u bu yazımla saygıyla anıyorum.

Büyükusta Aydan Siyavuş'un Basketboldaki Başarıları

• Türkiye basketbol süper liginde 7 kere şampiyonluk yaşayan Aydın Siyavuş'un ülkemizde en fazla şampiyonluk yaşayan basketbol antrenörüdür.
• Genç erkekler balkan şampiyonluğu
• A milli erkek takım balkan şampiyonluğu
• Akdeniz oyunları şampiyonluğu
• Koraç kupası çeyrek finali

Büyükusta Aydan Siyavuş'un basketbol yolculuğu 30 yılı aşkın sürdü. Basketbolumuzun gelişiminde mihenk taşlarından olan büyüküstamızı saygılarımla yeniden anarım.

O şimdi basketbolun ışığında uyuyor.

Devamını Oku...